۱۳۸۹ فروردین ۲۸, شنبه

مشورت با زنان؛ آري يا نه

اين حديث از امام علي عليه السلام که "وشاورهن وخالفوهن". برگردان فارسي اين حديث به صورت هاي گوناگون ارايه شده است. در اکثر موارد، اين حديث اينگونه ترجمه شده است که : با زنان مشورت کنيد و بعد از مشورت مخالفت کنيد. افزون بر اين، در زبان عربي نيز فهم و دريافت هاي متفاوتي از آن شده است. براي نمونه، برخي نظير علامه جعفري اين بيت را از امام علي عليه السلام نمي دانند بلکه از پيغمبر دانسته و معتقدند که بايد اين گفته تأويل شود. برخي نيز آن را منسوب به معاويه دانسته اند.
به نظر مي رسد آنچه باعث شده است تا محققان آن را از امام علي ندانند يا تأويل را براي آن ضروري بدانند، بيش از همه چيز برخاسته از آگاهي ناکافي آنان از زبان عربي باشد.
با توجه به اينکه در انتساب اين گفته به امام علي شکي وجود ندارد، بايد به ترجمه صحيح آن توجه کرد. برگردان فارسي آن اينگونه است: گاه با زنان مشورت کنيد و گاه با آنها مخالفت.
با اندکي دقت در ساخت و بافت جمله دريافته مي شود که حرف واو در اين حديث در معناي تقابل نيست بلکه واو عطف است. يعني : همان گونه که با زنان مشورت مي کنيد، با آنها مخالفت هم بکنيد. و طبعا اين امر بنا به ضرورت ها و شرايط مختلف است. گاه در مسئله اي زنان چندان آگاهي نداشته باشند. طبعا در اين قبيل مسائل نبايد با آنان مشورت کرد و برعکس، گاه زنان در برخي مسائل آگاهي بيشتري نسبت به مردان دارد و مي بايد نظر آنان را جويا شد و براساس نظر آنان عمل کرد.
متاسفانه عدم آگاهي کافي از بافت و ساخت زبان عربي باعث شده است که تاويل هاي دور و درازي در اين زمينه شود. برخي معتقدند که اين گفته امام علي عليه السلام درباره عايشه است و از آنجا که نخواسته اند به صراحت درباره وي اظهار نظر کنند، به تلويح و کنايه درباره اش سخن رانده است. اما آيا امام علي که در جنگ صفين با عايشه رودرو مي شود، نمي تواند سخني به صراحت درباره ايشان براند؟
برخي نيز از آن رو که ترکيب جمله بسيار هوشمندانه و فهم آن دشوار است، آن را منسوب به معاويه دانسته اند که يد طولايي در سخنان دوپهلو و چند لايه داشته است.
اميد که اين جستار مختصر توانسته باشد اندکي از ابهام هاي موجود درباره موضع اسلام در باب زنان را بزدايد.

به اميد روزگاري خوش
17-04-10 يا همان 28-01-89

هیچ نظری موجود نیست: